رتبه های برتر چقدر درس می خوانند؟

آیا تا حالا از خودتان پرسیدید که رتبه های برتر چقدر درس می خوانند؟ خیلی از داوطلب‌ های کنکور فکر می‌ کنند موفقیت فقط در گروی روزی ۱۵ یا حتی ۱۷ ساعت درس خواندن است، در حالی که واقعیت کمی متفاوت است. رتبه‌ های برتر می‌ دانند که تنها این موضوع مطرح نیست و فاکتورهای دیگر مانند کیفیت مطالعه، برنامه‌ ریزی درست و غیره به همان اندازه‌ اهمیت دارد. در اینجا می‌ خواهیم به شما این نکته را بگوییم که میانگین ساعت مطالعه رتبه‌ های برتر واقعا چقدر بوده و چطور به نتیجه دلخواهشان رسیدند.

میانگین مطالعه رتبه برترها چقدر است؟

بر خلاف تصورات خیلی از دانش آموزان، رتبه برترها معمولا ساعت مطالعه‌ منطقی‌تر و کمتری دارند. میانگین مطالعه آنها در طول سال حدود 7 تا 12 ساعت در روز است و این ساعات بسته به زمان های مختلف سال تغییر می کند. میانگین مطالعه تابستان رتبه برترها حدود 6 تا 8 ساعت است که هنوز فشار اصلی درس خواندن وجود ندارد. در پاییز و زمستان هم این میزان به 8 تا 10 ساعت می رسد و برای دوران عید و جمع‌ بندی حتی تا 12 ساعت هم افزایش می دهند.

نکته مهم این جاست که موفقیت آنها تنها به ساعت‌ های بالا محدود نمی شود. کیفیت مطالعه در اولویت قرار دارد، به همین دلیل است که یک ساعت مطالعه عمیق و همراه با تست‌ زنی مؤثر می تواند ارزش بیشتری از سه ساعت مطالعه سطحی داشته باشد. در کنار کیفیت، استمرار نیز اهمیت دارد.

یعنی داوطلب بتواند به شکل منظم و پیوسته مطالعه کند، نه اینکه فقط چند روز به صورت فشرده درس بخواند و بعد دچار افت شود. در نهایت مدیریت انرژی و استراحت بخش جدانشدنی این مسیر است، چون مطالعه بدون خواب کافی یا استراحت اصولی نه تنها بازدهی را بالا نمی برد بلکه باعث کاهش تمرکز و افت انگیزه هم می شود.

چقدر درس بخوانم تا رتبه برتری بشوم؟

این سوال شاید پرتکرارترین دغدغه بیشتر داوطلبان کنکور باشد. واقعیت این است که هیچ عدد ثابتی وجود ندارد که تضمین کند هرکس روزانه مثلا آن مقدار ساعت درس بخواند، حتما رتبه برتری می شود. موفقیت بیشتر از آنکه به ساعت مطالعه وابسته باشد، به نحوه استفاده از زمان، کیفیت یادگیری و استمرار در طول مسیر بستگی دارد. با این حال تجربه رتبه های برتر نشان می دهد که میانگین 8 تا 12 ساعت مطالعه در روز برای بسیاری از آنها وجود داشته است.

اما باید دقت کنید که فقط رسیدن به این عدد کافی نیست. اگر مطالعه شما بی برنامه، بدون مرور و همراه با خستگی باشد نتیجه ای نخواهد داشت. برای اینکه ساعت مطالعه شما واقعا اثرگذار باشد لازم است چند اصل مهم را رعایت کنید. در ادامه هر کدام از این اصول را به صورت جداگانه بررسی می کنیم.

شرایط لازم برای رتبه برتر شدن چیست؟

رتبه برتر شدن فقط به زیاد درس خواندن خلاصه نمی شود، بلکه ترکیبی از چند عامل مهم است که اگر کنار هم قرار بگیرند نتیجه دلخواه به دست می آید. در اینجا چند عامل مهم را به شما خواهیم گفت تا متوجه شوید که همه چیز، درس خواندن زیاد نیست.

• داشتن یک برنامه ریزی اصولی و قابل اجرا
• توجه به کیفیت مطالعه مثل مرور و تست زدن در کنار یادگیری عمیق
• پایبندی به استمرار و نظم در طول سال
• خواب و استراحت کافی برای حفظ تمرکز
• مدیریت انگیزه و روحیه در شرایط سخت

در واقع رتبه برترها هم مثل بقیه داوطلب ها دارای محدودیت زمان و انرژی هستند. اما تفاوت اصلی آنها در این است که یاد گرفته اند زمان و انرژی خود را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنند. اگر بتوانید این اصول را رعایت کنید، ساعت مطالعه شما هرچقدر که باشد بیشترین بازدهی را خواهد داشت.

۱. برنامه ریزی واقع بینانه و قابل اجرا

یکی از اشتباهات رایج داوطلبان این است که برنامه های غیرواقعی برای خودشان می چینند. مثلا روزانه ۱۵ ساعت مطالعه برای تمام دروس را در نظر می گیرند. این طور برنامه هایی نه تنها عملی نیستند، بلکه باعث خستگی و افت انگیزه هم می شوند.

همچنین بخوانید: اشتباه در برنامه ریزی درسی

رتبه برترها معمولا برنامه ای طراحی می کنند که هم متناسب با شرایط فردی خودشان باشد و هم قابلیت اجرا در طولانی مدت داشته باشد. نه اینکه فقط دوی کاغذ یک برنامه سخت و پیچیده بسازند که هیچ کسی از پس آن بر نیاید.

۲. توجه به کیفیت مطالعه به جای فقط کمیت

اینکه ساعت زیادی پای کتاب و جزوه بشینید هنر نیست. چیزی که اهمیت دارد این است که در طول این ساعت ها چقدر یادگیری عمیق داشته باشید. تست زدن، مرور منظم و نوشتن نکات مهم باعث می شود مطالعه شما اثرگذارتر شود و نتیجه واقعی در آزمون ها دیده شود.

۳. استمرار و نظم در مطالعه

خیلی ها تصور می کنند اگر چند روز پشت سر هم و ساعت های طولانی درس بخوانند، می توانند جبران عقب ماندگی درسیشان را انجام دهند. در حالی که رتبه برتر شدن حاصل تلاش های مداوم و پیوسته است. حتی اگر روزی فقط چند ساعت بخوانید، اما این کار را به طور مداوم انجام دهید، نتیجه آن بسیار بهتر از مطالعه مقطعی و بی نظم خواهد بود.

۴. استراحت و خواب کافی

از آنجایی که ذهن خسته توانایی یادگیری ندارد، گاهی یک ساعت خواب کامل، می تواند بازدهی شما را چند برابر کند. رتبه برترها هم مثل هر انسان دیگری نیاز به استراحت دارند و به همین دلیل به خواب شبانه اهمیت زیادی می دهند.

۵. حفظ انگیزه و روحیه

همان طور که می دانید، مسیر کنکور طولانی است و فراز و نشیب زیادی دارد. در این میان، کسی موفق می شود که بتواند در روزهای سخت هم انگیزه خود را حفظ کند. برای همین، بعضی از داوطلب ها هدف نهایی خود را مدام یادآوری می کنند و بعضی دیگر از همراهی خانواده یا دوستان انگیزه می گیرند.

نمونه‌ های واقعی ساعت مطالعه رتبه برترها

صحبت کردن در مورد اینکه روزانه چقدر درس بخوانید و یا تمرین حل کنید، کافی نیست. شاید بهتر باشد که با چند نمونه ساعت مطالعه واقعی از رتبه های برتر آشنا شوید.

صبا معصوم‌نیا (رتبه ۱ تجربی ۱۴۰۳): میانگین حدود ۱۳ ساعت در روز (پاییز و زمستان ۱۳، بهار ۱۴، نزدیک کنکور ۱۲).

امید روانبخش (رتبه ۲ تجربی ۹۵): روزهای تعطیل ۱۰ تا ۱۲ ساعت، روزهای عادی حدود ۶ ساعت.

پارسا خلفی (رتبه ۴ تجربی ۹۵): روزهای تعطیل ۱۰ ساعت، غیرتعطیل ۶ ساعت.

رتبه ۱ انسانی ۹۸: میانگین ۷ تا ۸ ساعت در روز.

فرهنگ امیری (رتبه ۳ تجربی ۹۸): از تابستان با ۱۰ ساعت شروع کرد و در دوران نزدیک کنکور به ۱۳ ساعت رسید.

رتبه ۶ تجربی ۹۸: در طول مدرسه ۴۰–۴۵ ساعت در هفته، در دوران جمع بندی ۵۵–۶۰ ساعت در هفته.

محمد مهدوی تراکمه (رتبه ۵ انسانی منطقه ۳): اول سال ۸ ساعت، با شروع مدرسه ۱۰ ساعت، و در جمع بندی تا ۱۲ ساعت در روز.

به نظر می رسد که بیشتر رتبه برترها بین ۸ تا ۱۳ ساعت در روز مطالعه می کردند. اما کیفیت و تداوم مطالعه در موفقیت آنها نقشی به همان اندازه یا حتی بیشتر از کمیت آن اهمیت داشته است.

کیفیت مطالعه رتبه برتری ها

یکی از مهم ترین دلایلی که باعث می شود بعضی داوطلبان با ساعت مطالعه کمتر هم رتبه برتر شوند، داشتن مطالعه با کیفیت است. کیفیت مطالعه یعنی اینکه زمان مطالعه فقط صرف ورق زدن کتاب و خواندن سطحی مطالب نشود، بلکه یادگیری عمیق و ماندگار اتفاق بیفتد. رتبه برترها معمولا از روش هایی مثل خلاصه نویسی، مرور منظم و تست زنی هدفمند استفاده می کنند.

مرور باعث می شود مطالب در حافظه بلندمدت تثبیت شود و تست زنی هم به آنها کمک می کند تا نقاط ضعف خود را بشناسید و برای رفع آن ها وقت بگذارید. علاوه بر این، تقسیم درست زمان میان دروس مختلف اهمیت زیادی دارد. مثلا بعضی از داوطلبان وقت زیادی را روی یک درس می گذارند و از بقیه دروس غافل می شوند، در حالی که رتبه برترها تعادل را رعایت می کنند.

همچنین بخوانید: روش مطالعه برای نمره 20

در واقع کیفیت مطالعه چیزی است که باعث می شود حتی اگر ساعت مطالعه شما کمتر از دیگران باشد، باز هم پیشرفت کنید. به همین دلیل بهتر است همیشه از خود بپرسید که آیا واقعا در این چند ساعت چیزی یاد گرفتم یا فقط زمان گذراندم.

تصورات غلط را کنار بگذارید

زمانی که اسم رتبه برترها می آید، خیلی‌ ها سریع یاد اعداد عجیب‌ و غریبی مثل روزی ۱۵ یا حتی ۱۸ ساعت درس خاندن می‌ افتند. بعضی از داوطلب‌ ها فکر می‌ کنند اگر کمتر از این مقدار بخوانند، هیچ شانسی برای موفقیت ندارند. همین تصور باعث می شود یا از همان اول نا امید شوند، یا چند روزی با انرژی زیاد شروع کنند.

پس از گذشت چند روز، از شدت خستگی و بی‌ برنامگی کاملا افت می کنند. حقیقت این است که بیشتر این عددها ساخته‌ ذهن داوطلب‌ هاست و در واقعیت، رتبه برترها معمولا تا این حد افراطی درس نمی‌ خوانند. در واقع آنها فقط ساعت درس خواندن را ملاک پیشرفت قرار نمی دهند و کیفیت مطالعه را نیز در نظر می گیرند.

کلام پایانی

حالا و با توجه به توضیناتی که دادیم، می توانیم بگوییم که رتبه برترها چقدر درس می خوانند. همان طور که گفتیم ساعت مطالعه رتبه برترها معمولا ۸ تا ۱۳ ساعت در روز است. اما نکته مهم این است که موفقیت فقط با عدد بالا به دست نمی آید. رتبه برترها علاوه بر مطالعه زیاد، روی کیفیت یادگیری، استمرار، مرور و تست زنی اصولی تمرکز می کنند. همین موضوع باعث می شود نتیجه متفاوتی نسبت به سایر داوطلبان بگیرند.

پس اگر به دنبال رتبه برتر شدن هستید، بهتر است به جای مقایسه با دیگران، روی پیدا کردن برنامه منظم و با هدف، حفظ کیفیت مطالعه و تداوم تلاش خود تمرکز کنید. این ها همان چیزهایی هستند که شما را به هدفتان نزدیک می کنند.